Obecne czasy udowadniają, że zwrot z inwestycji w zieloną energię wcale nie musi trwać tak długo, jak nam się wydawało. Rosnąca popularność energii z turbin wiatrowych i nie malejący popyt na fotowoltaikę jasno wskazują, że rynek ten, mimo przeszkód, będzie rósł coraz szybciej.

OZE to jedna z tych branż, które wymagają zaawansowanych systemów IT, wymagających od dostawców zrozumienia potrzeb organizacji pod kątem wytwarzania, dystrybucji i sprzedaży energii oraz zarządzania udziałem OZE w sieciach elektroenergetycznych.

Energetyka to wymagający sektor, który jest w czasie olbrzymiej transformacji. Transformacja energetyczna to wyzwanie, przed jakim stoją państwa i organizacje z całego świata. Celem tego procesu jest skuteczne ograniczenie emisji CO2 i osiągnięcie neutralności klimatycznej, która jest elementem zrównoważonej gospodarki.

Fotowoltaika ma 52% udziału w ilości wytwarzanej mocy w Polsce, a w listopadzie wyprzedziła pod tym względem energię pozyskiwaną z wiatru. Niemal 80% udziału w mocy zainstalowanej pochodzi z instalacji prosumentów, których liczba jest już bliska miliona.

Dziś już wiemy, że cele te są właściwie niemożliwe do osiągnięcia bez aktywnego zaangażowania IT w budowę odpowiednich systemów i rozwiązań. Nie ulega wątpliwości, że korzysta z nich cały sektor energetyczny, ale to OZE budują nierozerwalne połączenie z systemami, bez których nie są w stanie sprawnie funkcjonować.

IT i energetyka potrzebują się wzajemnie

Jak już wspomniałam, energetyka to sektor, który ma swoje potrzeby i stawia wyzwania, a już szczególnie OZE, które działają w bardzo rozproszonym modelu. Trudno bowiem mówić o efektywności zielonej energii bez optymalizacji procesów, dbałości o jakość energii, ograniczaniu strat w obrębie sieci czy wreszcie bez odpowiednich zabezpieczeń. I oczywiście nie trudno zgadnąć, że na każde z tych wyzwań IT jest gotowe dostarczyć rozwiązanie. A to nie koniec. Wymagania, jakie stawia ten trudny sektor sprawiają, że IT opracowuje systemy automatyki, wykorzystywane w innych branżach, i tak to koło wzajemnych korzyści się kręci.

Nie ma OZE bez IT?

Nie jest przesadą stwierdzenie, że to IT tworzy potęgę OZE. Według danych ARE, fotowoltaika ma 52 proc. udziału w ilości wytwarzanej mocy w Polsce, a w listopadzie wyprzedziła pod tym względem energię pozyskiwaną z wiatru. Rok 2020 był rekordowy dla fotowoltaiki (przyrost 2,5 GW mocy zainstalowanej), a 2021 był jeszcze lepszy (przyrost 7,67 GW mocy zainstalowanej). Niemal 80% udziału w mocy zainstalowanej pochodzi z instalacji prosumentów, których liczba jest już bliska miliona.

Fotowoltaika, oze, energia

Rozproszona energetyka już stała się bardzo silnym źródłem energii w Polsce. Jednak powstał pewien problem – małe, rozproszone źródła energii, których produktywność jest uzależniona od pogody wymagały zupełnej zmiany w podejściu do zarządzania energią. Jednym z rozwiązań tego problemu są elektrownie wirtualne (VPP – Virtual Power Plant), tj. Źródła, magazyny i konsumenci energii połączeni w grupy, w których każda jednostka może mieć zmienny pobór mocy. Taka elektrownia skupia instalacje prosumenckie i większe, wytwarzające energię z OZE oraz konwencjonalne źródła energii. Według danych Global Industries Analysts, rynek VPP do 2026 roku może być wart nawet 1,5 mld dolarów w skali globalnej. VPP składa się z kilku modułów, z których najważniejszy się system handlu energią i system klasy SCADA, służący do zarządzania poszczególnymi elementami elektrowni i monitorowania.

Poza tym, firmy IT tworzą platformy i oprogramowania, które łączą rozproszone źródła energii w sposób dość prosty, ale zapewniający możliwość monitorowania produkcji i wczesnego wykrywania anomalii, a także kontrolę rentowności systemu.

Jednym z nowych podejść jest wykorzystanie blockchain do sprawnego rozliczania nadwyżki energii produkowanej w mikroinstalacjach.

To sprawnego zarządzania i korzystania z energii z OZE konieczne są także systemy do zarządzania siecią prosumentów, czyli jednostek będącymi wytwórcami i odbiorcami energii jednocześnie. Niezrównana stała się w tym zakresie rola IT, które ciągle pracuje nad nowymi możliwościami szybkiego, bezpiecznego i optymalnego zarządzania energię wytwarzaną w instalacjach prosumenckich. Jednym z nowych podejść jest wykorzystanie blockchain do sprawnego rozliczania nadwyżki energii produkowanej w mikroinstalacjach. Dzięki jej tokenizacji, prosument mógłby ją przekazywać i odbierać w dowolnym miejscu. Taka forma rozliczeń ułatwia i upraszcza kontrolę i weryfikację poziomu produkowanej energii w zestawieniu z rozliczeniami.

Zmiany

Rozwiązania technologiczne, jak panele solarne i rozwiązania softwarowe, tchnęły powiew świeżości w sektor energetyczny, dając, po raz pierwszy od czasów Pierwszej rewolucji przemysłowej, nadzieję na czyste środowisko i zrównoważony rozwój gospodarczy.