DAO z perspektywy kryptowalut – rozliczenia i efektywne zarządzanie
Decentralized Autonomous Organizations stanowi innowacyjną i zaawansowaną strukturę organizacyjną, zasadniczo opartą na technologii blockchain i zarządzaną za pomocą smart contracts. Wraz z rosnącym potencjałem DAO wśród przedsiębiorców pojawiają się liczne wątpliwości dotyczące m.in. sposobu prowadzenia tego rodzaju organizacji oraz rozliczenia się z obowiązku podatkowego. Wynika to m.in. z faktu, iż z perspektywy polskiego prawa DAO nie posiada osobowości prawnej. Obecnie nie wypracowano w tym zakresie idealnego rozwiązania. Jednak istnieją pewne alternatywy, które warto zastosować. Na czym to polega? W jaki sposób opodatkować działalność w ramach DAO? Więcej informacji na ten temat w poniższym artykule.
Czym jest DAO?
DAO zgodnie z definicją jest tzw. Zdecentralizowaną Autonomiczną Organizacją, którą zarządza skupiona wokół niej społeczność w sposób demokratyczny. Polega to m.in. na tym, że decyzje podejmowane są przez wszystkich zainteresowanych członków. Ponadto warto zaznaczyć, że każdy oddany głos jest anonimowy – użytkownicy identyfikowani są za pomocą tokena blockchain. W przypadku DAO o charakterze inwestycyjnym członkowie posiadają tzw. „wspólny portfel”. Kwestia tego, na co zostaną przeznaczone zgromadzone środki, rozstrzygana jest w trakcie głosowania.
Status prawny DAO z perspektywy polskiego ustawodawstwa
Obecnie brakuje odpowiednich regulacji w krajowym systemie prawnym, które zostałyby bezpośrednio dostosowane do specyfiki DAO. Niemniej jednak, z punktu widzenia prawa podatkowego i różnych interpretacji, taki podmiot może być potencjalnie uznany za podlegający opodatkowaniu. Aktualnie Zdecentralizowana Autonomiczna Organizacja nie stanowi przedmiotu szczególnego zainteresowania ze strony ustawodawcy. W rezultacie organy odpowiedzialne za kontrolę i rozliczenia nie stosują jednakowych praktyk w tym zakresie.
Kto jest formalnie odpowiedzialny za działalność DAO?
Zasadniczo jednostkami odpowiedzialnymi za funkcjonowanie DAO są osoby, kierujące całą organizacją. W przypadku ewentualnej kontroli, osoby, które zarządzają DAO, mogą być częściowo uznane za „niezarejestrowane stowarzyszenie”, co skutkuje koniecznością odpowiadania za zobowiązania na podstawie Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niestety, ponownie podkreślając – w prawie na próżno szukać bezpośrednich regulacji dostosowanych do charakterystyki tego rodzaju podmiotów. Niekiedy DAO może dysponować Trustem, ale formalnie nie jest uprawnione do prowadzenia działalności jako tradycyjna firma. Trust często jest tworzony w celu zapewnienia osobowości prawnej podmiotowi w sytuacji, gdy konieczne jest np. podpisanie umowy, a jego powstanie opiera się na procedurze głosowania.
Kontrole w przypadku DAO bez Trustu
Obecnie istnieje stosunkowo niewielkie ryzyko przeprowadzenia kontroli DAO, wynikające z braku precyzyjnych przepisów regulujących tę kwestię. W przypadku preferowania zbiórki funduszy na wspólnym portfelu organizacji za pośrednictwem smart contractu – do tej pory nie zostały opracowane środki, które umożliwiłyby przeprowadzenie kontroli takiego podmiotu.
Jak rozliczyć usługi dla DAO? – faktury
Jeśli Zdecentralizowana Autonomiczna Organizacja nie posiada Trustu – wystawienie faktury może stanowić pewnego rodzaju utrudnienie z uwagi na brak formalnej osobowości prawnej. Zważywszy na to jako przedsiębiorca, możesz otrzymać wynagrodzenie za swoje usługi pod postacią walut wirtualnych od grupy osób, które są członkami DAO. Na podstawie jednej z interpretacji podatkowych, która została złożona przez nas w ostatnim czasie, zakładamy, że usługi te są zamawiane przez osoby fizyczne wchodzące w skład DAO, co wymaga ich fiskalizacji. W praktyce otrzymujesz wtedy zapłatę w kryptowalutach, wystawiasz paragon i odprowadzasz odpowiednie należności podatkowe zgodnie z rozliczeniem PIT. Natomiast jako osoba świadcząca usługi dla DAO posiadającego Trust, wystawiasz fakturę bezpośrednio na Trust. Takie działanie znajduje potwierdzenie w jednej z naszych interpretacji podatkowych. Z perspektywy ewentualnej kontroli uważam, że jest to stosunkowo właściwe podejście do rozliczeń.
