Antonio Guterres, Sekretarz Generalny ONZ w ostatnim oświadczeniu podkreślił, jak dezinformacja propagowana przez niektóre platformy cyfrowe, a także groźba utraty kontroli nad sztuczną inteligencją (AI), wymagają skoordynowanej globalnej reakcji. Guterres zasugerował opracowanie międzynarodowego kodeksu postępowania dla rządów, firm technologicznych i reklamodawców, który promowałby prawdę i chronił prawa człowieka.

Planuje powołać radę doradczą w celu rozważenia inicjatyw, które ONZ może podjąć, w tym możliwość utworzenia nowej agencji ONZ do spraw sztucznej inteligencji. Model tej nowej agencji miałby być wzorowany na Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, której działania oparte są na wiedzy naukowej i której przyznano pewne uprawnienia regulacyjne.

Guterres zapowiedział szerokie konsultacje dotyczące Kodeksu postępowania ONZ w zakresie integralności informacji na platformach cyfrowych, który ma być omówiony na przyszłorocznym Szczycie Przyszłości ONZ. Jednak, pytany o gotowość rządów i firm technologicznych do podjęcia konkretnych działań, przyznał, że to jest pytanie, które sam sobie zadaje.

Zwątpienie w skuteczność kodeksów postępowania

Heidi Beirich, współzałożycielka Globalnego Projektu Przeciwko Nienawiści i Ekstremizmowi, zgodziła się, że choć wezwanie ONZ do międzynarodowego rozwiązania tego problemu jest pozytywnym krokiem, kodeks postępowania prawdopodobnie nie wystarczy, aby powstrzymać fale fałszywych i nienawistnych informacji online. „Dobrowolne kodeksy, w tym własne warunki świadczenia usług przez firmy, nie zdołały zahamować tego procesu” – powiedziała Beirich. Beirich zasugerowała, że prawdopodobnie potrzebne będzie globalne ustawodawstwo.

Kodeks postępowania, regulacje i AI

Jednak Guterres uważa, że regulacja nie jest łatwym zadaniem. Przyznał, że w obliczu szybkich zmian, globalne podejście jest niezbędne. Krytykował model biznesowy firm technologicznych, które często stawiają zaangażowanie nad prywatnością, prawdą i prawami człowieka. Guterres podkreślił, że firmy technologiczne muszą zrozumieć, że ogromne zyski nie mogą być generowane „kosztem modelu zaangażowania, który jest ważniejszy niż jakiekolwiek inne względy”.

Szef ONZ wyraził nadzieję, że mimo że kodeks postępowania nie jest rozwiązaniem wszystkich problemów, ma potencjał przynajmniej poważnie promować integralność informacji na platformach cyfrowych. Zasady kodeksu postępowania, jakie proponuje Guterres, obejmują zobowiązanie do „powstrzymywania się od wykorzystywania, wspierania lub wzmacniania dezinformacji i mowy nienawiści w jakimkolwiek celu.”

Od rządów oczekuje, że nie będą reagować na dezinformacje i mowę nienawiści poprzez blokowanie uzasadnionych komentarzy, zamykanie internetu lub blokowanie platform lub mediów, i że zapewnią ochronę dziennikarzom i niezależnym mediom. W przypadku firm, które kontrolują platformy cyfrowe, oczekuje przejrzystości w zakresie algorytmów, reklam oraz sposobu radzenia sobie z dezinformacją i mową nienawiści.

Wyeliminowanie podwójnych standardów i promowanie bezpieczeństwa AI

Guterres dąży do wyeliminowania podwójnych standardów, które pozwalają na rozprzestrzenianie mowy nienawiści i dezinformacji w niektórych językach i krajach, podczas gdy w innych skutecznie im zapobiegają. Firmy technologiczne powinny również umożliwić użytkownikom większy wybór treści, które widzą, i sposobu wykorzystywania ich danych.

Jednym z kluczowych zobowiązań dla platform cyfrowych jest podjęcie „pilnych i natychmiastowych środków w celu zapewnienia, że wszystkie aplikacje AI są bezpieczne, odpowiedzialne i etyczne oraz zgodne z zobowiązaniami w zakresie praw człowieka”. Guterres powiedział, że Organizacja Narodów Zjednoczonych „będzie starała się być w centrum wszystkich sieci i ruchów, które zostaną utworzone”, aby radzić sobie z technologią sztucznej inteligencji w miarę jej rozwoju.

Zdaniem Guterresa to zadanie nie będzie łatwe, ponieważ rządy i organizacje międzynarodowe nie inwestowały wystarczająco w ostatnich dziesięcioleciach w personel posiadający niezbędną wiedzę naukową i techniczną. „Wymaga to również zaangażowania samych platform i samych twórców sztucznej inteligencji”, powiedział Guterres, „ale zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby być platformą, na której wszyscy mogą być razem, aby pozytywnie przyspieszyć ten program.”

Szef ONZ zaznaczył, że kluczowe jest globalne podejście do tej problematyki. Wykorzystanie technologii cyfrowych i sztucznej inteligencji, choć ma ogromne korzyści, stwarza również nowe, nieoczekiwane wyzwania. Kodeks postępowania, który proponuje, to tylko początek globalnego dialogu o tym, jak zagwarantować, że te technologie będą służyć dobrobytowi ludzkości, a nie stwarzać nowych zagrożeń.

Sztuczna Inteligencja – Źródło nadziei i obawy

Debata o sztucznej inteligencji wykracza daleko poza zasady regulujące obecne platformy cyfrowe. Sztuczna inteligencja ma potencjał, aby zrewolucjonizować wiele aspektów naszego życia, od medycyny, przez transport, aż po edukację. Jednakże, tak jak w przypadku każdej innowacyjnej technologii, istnieją również obawy związane z nadużyciem i możliwością, że może stać się „niekontrolowanym potworem”. To podkreśla konieczność opracowania globalnych standardów etycznych i regulacyjnych.

Guterres podkreślił, że ONZ będzie kontynuować prace nad stworzeniem świata, w którym technologia cyfrowa i sztuczna inteligencja służą do zaspokojenia potrzeb ludzi i przestrzegania praw człowieka. To obejmuje zrozumienie ryzyka związanego z dezinformacją i mową nienawiści, a także zagrożeń dla prywatności i innych praw obywatelskich.

Wizja na przyszłość

Podczas gdy zadania stojące przed nami są skomplikowane i wymagają globalnej koordynacji, Guterres wyraził optymizm co do możliwości skoordynowania globalnych działań. „Musimy mobilizować wszystkich, którzy zobowiązują się do integralności informacji na platformach cyfrowych”, powiedział.

Niezależnie od tego, czy chodzi o rządy, firmy technologiczne czy reklamodawców, kluczem do przyszłości jest promowanie prawdy i ochrony praw człowieka w cyfrowym świecie. W tym kontekście, Guterres podkreślił, że mimo iż generowanie ogromnych zysków jest celem wielu firm, nie powinno to nigdy odbywać się kosztem praw człowieka i integralności informacji.

W perspektywie długoterminowej, to, jak wygląda nasza przyszłość cyfrowa, zależy od nas samych. Guterres podkreślił, że ONZ jest gotowa podjąć to wyzwanie i poprowadzić globalną społeczność ku osiągnięciu tego celu.

Sekretarz generalny ONZ, Antonio Guterres, przedstawiając swój plan, podkreśla konieczność stworzenia globalnych standardów regulacyjnych i etycznych dla technologii cyfrowych i sztucznej inteligencji. Kluczowe dla realizacji tego celu będzie zaangażowanie wszystkich zainteresowanych stron: rządów, firm technologicznych, reklamodawców i obywateli.

Wyzwanie 

Guterres podkreśla, że mamy przed sobą skomplikowane zadanie. Musimy stawić czoła fali nienawiści i dezinformacji, która zalewa nasze cyfrowe przestrzenie, a także potencjalnym zagrożeniom wynikającym z szybkiego rozwoju sztucznej inteligencji.

Ale równocześnie zaznacza, że te problemy nie są nieodwracalne. Poprzez globalną koordynację, etyczną regulację i skoordynowane działanie, możemy zapewnić, że nasza przyszłość cyfrowa będzie przestrzenią otwartości, prawdy i szacunku dla praw człowieka. Czy to się uda? Czas pokaże.